در حالی که رئیس جمهور مسعود پزشکیان سیاست روابط دولت خود با کشورهای جهان را براساس تعامل عزت مندانه و گسترش و تحکیم دوستی و روابط بُرد_بُرد قرار داده و در شعارهای انتخاباتی خود در مورد رابطه با دنیا ضرب المثل پرعمق «با دوستان مروّت، با دشمنان مدارا» را تکرار کرده است، ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در قلب تهران، در حالی که میهمان عالی رتبه مراسم تحلیف رئیس جمهور ایران بود؛ موجی از پرسش و ابهام را درباره امکان تحقق شعار «مدارا با دشمنان»، پس از این دشمنی آشکار و پلید برانگیخته است. دکتر مصطفی کواکبیان سیاستمدار اصلاح طلب، نماینده دورههای دهم و هشتم مجلس شورای اسلامی و دبیرکل حزب مردم سالاری در گفتوگو با رادیو صدای تدبیر پایگاه خبری _ تحلیلی مدیران نیوز در آدرس زیر به این پرسش پاسخ داده است که در شرایط عداوت رذیلانه دشمنان و سکوت و بیتفاوتی برخی از مدعیان دوستی، چگونه میتوان سیاست مدارا و مروّت را پیش برد!
آیا اقدام جنایتکارانه رژیم صهیونیستی، تلاشی جهت ایجاد تنش و در ادامه درگیری کشورهای منطقه در جنگی فراگیر و خانمانسوز است یا تقلاییست در مسیر جلوگیری از مجموعه کنشهای جمهوری اسلامی ایران در داخل و البته در حوزه سیاست خارجی؟!
رژیم صهیونیستی از روی کار آمدن دولت دکتر مسعود پزشکیان به شدت عصبانی بود و تصور نمیکرد شرایطی بوجود بیاید که بیش از پیش در منجلاب درگیری با غزه فرو رود، لذا اقدام تروریستی اخیر اسرائیل در مسیر ایجاد تنش و نوعی مظلومنمایی صورت گرفت. به هر حال ایران اجازه نمیدهد خون شهید هنیه پایمال شود اما این خونخواهی باید هوشمندانه باشد. هر گونه واکنش شتابزده و بیتدبیر ممکن است به درگیری نظامی در منطقه بیانجامد.
طی چند روز اخیر در برخی سایتها و منابع خبری، اخبار محیرالعقول با مضمون عملیاتی که بهزودی صورت میگیرد را به کرات مطرح کردهاند. به باور بنده مسلماً بزرگترین ضربه ما به رژیم صهیونیستی، شناسایی عوامل نفوذی اسرائیل و موساد در داخل ایران است. برخورد با عوامل نفوذی، ضربهای موثر و کاریتر از خونخواهی، انتقام و پرتاب موشک خواهد بود. قبل از هر واکنشی باید نفوذ اسرائیل در دستگاههای اطلاعاتی، امنیتی، نظامی و انتظامی را مسدود کنیم. در ابتدای روی کار آمدن دولت آقای پزشکیان نبایستی به سمت جنگ و درگیری نظامی در منطقه برویم. البته که فراموش نکنید عوامل پشتپرده کشورهای اسلامی در ارتباط با رژیم صهیونیستی نیز ممکن است از شکلگیری جنگ خشنود شوند. به هر شکل، حادثه شهادت اسماعیل هنیه در ایران، نوعی برنامهریزی از سوی عوامل رژیم صهیونیستی است که درخور برخوردی جدی و قاطعانه است اما مجدد تاکید میکنم که خونخواهی مهمان ما، شتابزده نباشد.
*از دیدگاه جنابعالی در چنین شرایطی، تصمیمات سخت دولت پزشکیان در کدام حوزه خواهد بود؟
دولت چهاردهم، راه سختی در پیش خواهد داشت. من فکر میکنم مشکلترین تصمیمات دولت در حوزه گشایش اقتصادی خواهد بود. مردم انتظار دارند وضعیت معیشتی بهبود پیدا کند؛ صدالبته که این موضوع در ارتباط با روابط دیپلماسی، روابط بینالمللی و سیاست خارجی خواهد بود. افزون بر بحث تحریمهای ظالمانه که نسبت به ایران اعمال کردهاند و هنوز ادامه دارد، موضوع تاثیرگذاری بر ارزش پول ملی نیز در میان است. ارزش پول ملی باید به ثبات و پایداری برسد. در حوزه روابط خارجی هم بایستی روابط را براساس اهداف انقلاب، حکمت، عزت و مصلحت اتخاذ کنیم. عدهای در مراسم تحلیف، شعارهایی همچون مرگ بر آمریکا سر دادند، البته دکتر پزشکیان با هوشمندی به این نکته اشاره کردند که بالاخره باید با دوستان بر اساس مروت و با دشمنان بر اساس مدارا عمل کنیم. پیام اصلی پزشکیان این بود که نمیتوان جنگ دیپلماسی را تا ابد ادامه داد و حتی ممکن است در آینده با آمریکا مذاکرات مناسبی داشته باشیم.
آمریکاییها اعلام کردند که نقشی در قضیه ترور اسماعیل هنیه نداشتهاند اما در این میان عدهای اصرار بر نقش مستقیم آمریکا دارند و بهتبع آن میخواهند بر درگیریها دامن بزنند. در مقابل بنده بر این باور هستم که هنر سیاست خارجی دولت چهاردهم میتواند رویکرد تنشزدایی باشد؛ به این معنا دولت پزشکیان بایستی تنشزدایی را جایگزین تنشزایی کند و این قضیه بیتردید امکانپذیر خواهد بود. مسئله مهم دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، رضایتمندی مردم است.
*اکنون خزانه کشور خالی است و دولت پزشکیان بایستی آخر این ماه حقوق بازنشستگان، کارمندان دولت و مستمریبگیران را بپردازد، صندوقهای بازنشستگی نیز به نوعی وابسته به دولت هستند. در این میان آمریکاییها اعلام کردهاند فعلاً برنامهای برای مذاکره با ایران ندارند، بنابراین تا روشن شدن تکلیف ریاستجمهور بعدی آمریکا، پنج الی شش ماه باقیمانده است. با توجه به شرایط کنونی و فرصت محدود، دولت چگونه میتواند رضایت نسبی در مردم ایجاد کند؟ تکلیف تامین معیشت چیست؟ با توجه به اینکه فعلا امکان تکنرخی کردن ارز وجود ندارد، اعضای کابینه چهارده چطور میتوانند پول ملی را تقویت کنند؟ تصمیم سخت چه تصمیمی است که هم مردم را راضی کند و هم ما را به سمت سیاست خارجی هوشمند و متوازن میل کند؟
از لحاظ ذخایر ارزی و پشتوانه مالی اداره جنگ در دوران هشت سال جنگ تحمیلی، به شدت تحت فشار بودیم. آن زمان شرایط را صادقانه با مردم مطرح میکردیم و مردم هم با وجود تمام دشواریها، متوجه شده بودند که باید در راستای تداوم انقلاب و نظام همکاری کنند. اکنون نیز اگر رضایتمندی مردم حاصل شود و مردم باور داشته باشند که سختیهای کنونی، ناخواسته است و برطرف خواهد شد، بیتردید به پشتوانه حمایت مردم از این مسیر عبور میکنیم. تمامی نکاتی که در خصوص وضعیت فعلی کشور به آن اشاره کردید، درست است اما مشکلات زمانی بیشتر میشوند که مردم نسبت به واقعیات بیاطلاع باشند و در جریان قرار نگیرند. درست در چنین وضعیتی است که احتمال دست کشیدن مردم از پشتیبانی دولت چهاردهم وجود دارد. قطعاً تیم اقتصادی دولت چهاردهم، برنامهریزیهای لازم جهت چگونگی بکارگیری منابع را در دست دارد. البته باید بپذیریم که حدود ۴۵۰ هزار میلیارد تومان بر اساس برنامه بودجه، کم آوردهایم؛ بر این اساس مجلس و دولت باید منابع این کسری را بیابند. تیم اقتصادی و مجلس بر اساس توصیه رهبری با یکدیگر همراه خواهند شد و خلاهای برنامه و بحث بودجه ۱۴۰۳ را به واسطه منابع و فرصتهای جدید جبران خواهند کرد. بنده شخصاً در این مورد مایوس نیستم.
*نظر جنابعالی در مورد انتخابهای پزشکیان و اعضای احتمالی کابینه چیست؟
واقعیت این است که در جریان اسامی کابینه نیستم. ما سعی داشتیم که خطر مربوط به برخی سیستمهای فکری رفع شود. تلاش ما این بود کسانی بر سر کار بیایند که بیشترین قرابت فکری را با پزشکیان داشته باشند. انتخاب عارف در سمت معاون اول، انتخابی هوشمندانه بود. عارف با توجه به تجارب و درایت میتواند کمککار خوبی برای پزشکیان باشد. در چیدمان کارگروهها و کمیتهها نقشی نداشتهام. برخی میگویند لابد من هم یکی از وزرای انتخابی هستم اما در این مورد بیاطلاعم، ضمن اینکه تلاش ما برای سهمخواهی نبوده است و بر پایه عقایدمان پیش رفتهایم تا روزی ملت سرافراز ایران در منطقه و سطح جهان، در جایگاه واقعی خود قرار گیرند.
*حضرتعالی در جریان ثبتنام دوره چهاردهم ریاست جمهوری اعلام کردید که پانزده برنامه راهبردی اقتصادی در دست دارید و در جهت رفع تحریمها تلاش خواهید کرد. به یقین این برنامهها با توجه به سالیان متمادی فعالیت در زمینه روزنامهنگاری، سیاست و نمایندگی مجلس، طراحی شدهاند. با نظر به برنامههای راهبردی که در نظر داشتید، پیشنهاد شما به دکتر پزشکیان چیست؟
بیگمان انتظار عمومی، ایجاد و شکلگیری یک نوع تغییر است. اگر روشهای دولت قبلی در دولت جدید و با نام آقای پزشکیان ادامه پیدا کند، پس ضرورت انتخابات چه بود؟! واقعیت این است که مطرح کردن بحث جمهوریت سوم و ضرورت بازنگری قانون اساسی از سوی بنده برای برخی ناخوشایند بوده است اما به هر حال آقای پزشکیان معتقد هستند که با سیاستهاو پروسه دولت قبل میتوان پیشروی کرد، بنابراین ما نیز آنچه در توان است را دریغ نخواهیم کرد. من فکر میکنم آقای پزشکیان میتوانند در ساختار و چارچوب همین اهداف، تغییراتی را اعمال کنند که در نهایت برای مردم نیز ملموس باشد.
با توجه به حمایت رهبری از شخص دکتر پزشکیان و تاکید بر این نکته که موفقیت ریاست جمهور در واقع موفقیت همه ماست، بایستی تمامی ارکان حکومت با یکدیگر همکاری و همراهی کنند، تنها در این صورت است که نوعی تغییر جدی در روابط میان ملت و حکومت حاصل خواهد شد. با توجه به خواست رهبری، تمامی مدعیان پیروی از ایشان و ولایت در راستای موفقیت دولت بایستی دست به دست دهند تا نهایتاً شاهد تغییر و موفقیتهای چشمگیر باشیم.