امید آفرینی یکی از دغدغه‌های مقام معظم رهبری است. لذا آنچه که همواره مورد تاکید ایشان بوده، تبیین اقدامات انجام شده و دستاوردهای نظام است تا بتوان در راستای امیدآفرینی برای مردم گام برداشت. یکی از این دستاوردها کارنامه، خوشنامی و فعالیت‌های بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است که پس از حضور دکتر نیکزاد به عنوان رئیس بنیاد سرعت یافته است، به ویژه این که این اقدامات در مناطقی انجام میشود که با محرومیت‌های بسیار شدیدی مواجه هستند. محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان این مطالب عنوان می‌کند: بدون شک این اقدامات برای نظام اعتبار ایجاد کرده است. بنیاد در سال جاری نه تنها نسبت به ساخت 200 هزار واحد مسکونی اقدام کرده بلکه با حمایت گروه‌های علمی و با نگاه تخصصی تا کنون به ساماندهی حاشیه‌نشینی در ماهشهر و سیستان و بلوچستان ورود کرده و در حال اجرایی کردن اقدامات خود در این حوزه برای استان کرمان است. در ادامه گزارش گفت‌وگوی پایگاه خبری تحلیلی ” مدیران و روسا ” را با این نماینده مجلس می‌خوانید:
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شجره طیبه‌ای است که به دستور حضرت امام(ره) برای رفع محرومیت در سراسر کشور تشکیل شد و امروز اکثریت قریب به اتفاق محرومان یا از این خدمات استفاده کرده‌اند یا برای بهره‌مندی این افراد از خدمات بنیاد مسکن برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده است. آنچه مسلم است از دید ما این بنیاد یک مجموعه مردمی با جریان حاکمیتی است که با رفت و آمد و دولت‌ها تغییری در سیاست‌های آن ایجاد نمی‌شود زیرا این مجموعه متعلق به اصل نظام و رهبری است. امروز حاصل تلاش‌های این مجموعه طی چند دهه در سراسر کشور مشهود است و جنس نگاه این مجموعه نیز از خدمات عادی و معمولی به نگاه نوین و جدید ارتقاء یافته.
هنر بنیاد مسکن استفاده از تمام ظرفیت‌ها است
این مجموعه با وجود آن که از بودجه دولتی بهره‌مند نیست اما تاکنون افتخار آفرینی‌های فراوان داشته و دلیل این امر نیز این است که این مجموعه نیت خیری از سوی حضرت امام (ره) بوده است. در نتیجه همواره نسبت به این دستگاه نگاه حاکمیتی وجود داشته و این چنین نبوده که دولت یا گروهی با آن همکاری نکنند. در نتیجه این بنیاد تقریباً وحدتی را فراهم کرده است که همه امکانات کشور بتواند در خدمت این مجموعه قرار گیرد. هدف اصلی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی این است که آن جنس از محرومیت‌زدایی که مورد عنایت همه است را ایجاد کند. به این دلیل است که همه اقشار و سازمانها و نهادها و حتی گروه‌های سیاسی مختلف نسبت به بنیاد مسکن بسیار حساسیت دارند. بنابراین هنر بنیاد مسکن استفاده از ظرفیت تمام دیدگاه‌ها و نگاه‌های سیاسی بوده است. این مجموعه به ویژه پس از حضور دکتر نیکزاد به عنوان رئیس بنیاد فعالیت‌های چشمگیری را دنبال کرده است.
تمرکز بنیاد مسکن بر توانمندسازی روستاها و ایجاد درآمد پایدار است
تصور بنده بر این است برخلاف گذشته که جنس فعالیت‌های بنیاد مسکن در مناطق روستایی متمرکز بر ایجاد زیرساخت‌ها بود، امروز بر توانمندسازی روستاییان تاکید دارد تا روستاییان در قالب مناطق گردشگری و قطب‌های تولید محصول بتوانند به ایفای نقش بپردازند. این همان چیزی است که باید از ابتدا به دنبال آن می‌بودیم اما به دلایل مختلف از دهه‌های اول پس از انقلاب به سراغ زیرساخت‌ها رفتیم. قطعا با نگاه جدیدی که در بنیاد مسکن شکل گرفته اتفاقات و خروجی‌های متفاوتی رقم می‌خورد زیرا از دل خدمات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی برای روستاییان درآمد پایدار ایجاد میشود که این امر شاه بیت فعالیت‌های این مجموعه است.
ضمن آن که بنیاد مسکن نه تنها در طرحهای هادی روستایی یا مقاوم‌سازی روستاها حضور دارد بلکه در حال حاضر دولت نیز دست یاری به سمت بنیاد مسکن دراز کرده تا در نهضت ملی مسکن حضور داشته باشد. بر این اساس این مجموعه در ارتباط با طرح مسکن چه در حوزه روستایی که ماموریت اصلی این مجموعه است و چه در حوزه شهری که به فعالیت‌های تولید بخش مسکن در کشور کمک می‌کند بار سنگینی را در پیش گرفته است. بنیاد مسکن تعهد کرده است که در سال جاری ۲۰۰ هزار واحد ساخته شده را تحویل دهد. این عدد در کنارساخت ۸۰۰ هزار مسکن که دولت برای سال جاری تعهد کرده است مقدار قابل توجهی است که تعهد سالانه‌ای که رئیس جمهور وعده داده بود را پوشش می‌دهد. با توجه به اینکه بخش مسکن پیشتاز بخش اقتصاد است امیدوایم ساخت 200 هزار مسکن بتواند در این حوزه نیز موثر باشد.
تلاش برای ساماندهی حاشیه‌نشینی در کرمان
در حال حاضر حجم قابل توجهی از مردم به دلیل خشکسالی‌های پی در پی و سایر مشکلاتی که در اطراف کلانشهرها وجود دارد در حاشیه شهرها مستقر شده‌اند. لذا ساماندهی حاشیه شهرها یکی از موضوعات مهم است. بر این اساس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با همکاری بنیاد مسکن نسبت به شناسایی نقاط حاشیه نشین در استان کرمان اقدام کرده است . اساس کار ما بر ساماندهی مناطق به این صورت نبوده است که زمین‌های تصرفی که در آنها خانه سازی شده است را تخریب کرده یا صرفا در جای دیگری واگذاری انجام دهیم بلکه تلاش کردیم در نقاطی که دچار مشکل هستند ورود کرده و این مناطق را مدیریت کنیم. در نتیجه جلسات متعددی را با بنیاد مسکن منعقد کرده و اتفاقات خوبی از سوی بنیاد رقم خورده است. خوشبختانه سالها است که مطالعات و تحقیقات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی راه اندازی شده و تعداد زیادی از اعضای برتر هیات علمی به کار مطالعاتی و تخصصی در ارتباط با حوزه مسکن در این پایگاه مشغول هستند. برای بنده بسیار جالب بود که به ویژه در حوزه مسکن حاشیه نشینی با نگاه علمی موضوعات بررسی می شو با توجه به ظرفیت بسیار بالایی که ایجاد شده بود، همکاری خود را با این پایگاه تحقیقاتی آغاز کرده و تصمیم بر آن گرفته شد که نسبت به ساماندهی حاشیه نشینی در استان کرمان اقدام شود .
بیش از ۶ یا ۷ ماه مطالعات مربوط به این موضوع به طول انجامید تا بتوانیم پیش نویسی را برای اجرایی کردن این طرح تهیه کنیم. برای تهیه طرح مذکور بررسی ها و برداشت های علمی، اقدامات تخصصی همراه با تهیه نقشه های هوایی و تکیه بر اطلاعات سرشماری منطقه و موضوعات اجتماعی، فنی و اقتصادی در سوی بنیاد مسکن انجام و طرح آن تهیه شد. در نتیجه می توان گفت خروجی این اقدام منجر به راه اندازی طرح ساماندهی بر اساس نگاه علمی و از همه مهمتر تجربه بنیاد مسکن است و این مجموعه پیش از این در دو نقطه دیگر کشور شامل ماهشهر و سیستان و بلوچستان طرح های مشابه بسیار موفقی داشته است. ما نیز تجربه بنیاد مسکن در این حوزه را مبنا قرار داده و پس از آن جلسات متعدد با دستگاههای اجرایی در استان از جمله استانداری آغاز شد .خوشبختانه استاندار سابق و فعلی کاملاً پیگیر این طرح هستند و تلاش می‌کنند تا تحولی را که باید در حوزه حاشیه‌نشینی اجرا شود، رقم بزنند. در حال حاضر دستگاه های اجرایی شامل شهرداری، مجموعه راه و شهرسازی که بانی حوزه مسکن است و نیز سایر دستگاه های زیر ساخت همانند آب، گاز، برق و غیره به اجرای پروژه ورود کرده اند. همچنین ظرفیت کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی را نیز دنبال کردیم و چند جلسه مشترک در کمیسیون اقتصادی با حضور وزیر سابق راه و شهرسازی برگزار شد. خروجی این جلسات حمایت مجلس و دولت از ساماندهی حاشیه نشینی شهر کرمان است. در نهایت این موضوع در کارگروه تخصصی استان بررسی شده و مجوز های ملی آن از طریق وزارتخانه راه و شهرسازی صادر شد. با خوشبختانه تغییر دولت همان ریل حمایتی ادامه پیدا کرد. علی نیکزاد رییس بناید مسکن انقلاب اسلامی با نگاه دلسوزانه ای که دارند این موضوع را پیگیری می کنند. بر این اساس تعهد کرده اند تمام اقداماتی که از گذشته انجام شده بود را به صورت مستمر دنبال کنند . در نتیجه این طرح تبدیل به یک طرح مصوب شد که مراحل آن به اتمام رسیده و توافقنامه های آن مبادله شده است و تنها برخی مکاتبات اداری باقی مانده .
همچنین تصمیم گرفته شد اعتباری از طریق حوزه بازآفرینی و سایر ردیف های دیگر که در این حوزه بود برای اجرایی شدن طرح مذکور اختصاص یابد. از سوی دیگر نیاز به مصوبه هیات وزیران داشتیم. شخصاً مکاتباتی را در این حوزه انجام داده و نهایتا با دستور محمد مخبر معاون اول رییس جمهور قرار شد مراحل پایانی را شاهد باشیم. امیدواریم در اولین اقدام عملی شهرک صنعتی شهید همت را ساماندهی کنیم تا سایر محله های محروم بتوانند در این شهرک استقرار یابند. در این صورت به مرور حاشیه نشینی ساماندهی می شود.
عملکرد موفق بنیاد در مسکن روستایی
متاسفانه زلزله تا کنون هزینه های بسیاری را به استان کرمان وارد کرده به گونه ای که در سال ۸۲ جان ۴۰ هزار نفر از هموطنان ما در زلزله بم از دست رفت. به دلیل استمرار زلزله در این استان تلاش کردیم در حوزه مسکن روستایی موضوع مقاوم سازی یا ساخت مسکن مقاوم را با همکاری بنیاد مسکن پیگیری کنیم. با توجه به مشاهدات شخصی می توان گفت بنیاد مسکن در حوزه میدانی اقدامات بسیار ارزشمندی انجام داده است.
بر این اساس بنیاد در سال های گذشته در شهرستان راور موضوع مناطق روستایی که در زلزله تخریب شده بودند را در دستور کار قرار داد .بنیاد مسکن در شهرستان راور بیش از ۷۰ درصد مقاوم سازی را انجام داده و کم کم نزدیک به عدد ۸۰ است. از سوی دیگر این مجموعه مسکن های مقاومی را در این مناطق ساخته و زلزله های بعدی که در این استان آمده منجر به آسیب یا تخریب این مسکن ها نشده است. قطعاً زمانی به این نقطه می رسیم که تمام مسکن های روستایی در شهرستان راور مقاوم سازی شده اند که این امر از نظر روحی و روانی برای مردم بسیار مفید و موثر است.
در حوزه شهری ممکن است درصد مقاوم سازی کمتر باشد اما خوشبختانه در روستاها این کار با کیفیت بالایی رقم خورده است.
تلاش بنیاد مسکن بر انجام مسئولیت اجتماعی در کنار توسعه
در حال حاضر در شهرستان راور افرادی که مسکن آنها ساخته شده بسیار راضی هستند و همواره عکس العمل مثبت آنها را شاهد هستیم. اما آن دسته از افرادی که به هر دلیل نتوانسته اند از این ظرفیت استفاده کنند و مشمول شرایط قانونی در این حوزه نبوده اند با شرایطی مواجه هستند که تصور می‌کنند بنیاد به آنها هیچ کمکی نکرده این در حالی است که این مجموعه بر اساس ضوابط قانونی می تواند اقدامات خود را اجرایی کند .البته ما در تلاش هستیم بتوانیم با تسهیل ضوابط قانونی، بنیاد مسکن بتواند از ظرفیت های خود در در سایر مناطق محروم نیز استفاده کند. دسته سومی نیز وجود دارد که در حوزه قیمت واگذاری ها رضایت ندارند و معتقد هستند قیمت مسکن های ساخته شده بالا است. انتظار ما بر این است که با توجه به شرایط اقتصادی مردم ، بنیاد مسکن مساعدتی را که باید انجام دهد. اما در مجموع مردم از خدمات بنیاد مسکن احساس خوبی را دارند و اگر ایراداتی نیز وجود دارد باید کمک کنیم که بنیاد مسکن بخشی از تعهدات خود را در قبال مردم به گونه ای اجرا کند که رضایت صد درصدی ایجاد شود. زیرا اقدامات بنیاد مسکن در حوزه حاشیه‌نشینی می تواند مهاجرت به شهرها را کاهش دهد و در نهایت روستاها از شرایط نابسامانی که منجر به ترک ساکنان آنها میشود، نجات یابند. در هر صورت مسکن بخشی از اولویت ها و خواسته های مردم در روستاها است زیرا در ابتدا باید مردم در خصوص مسکن آسودگی خاطر داشته باشند تا پس از آن سایر فعالیت های اقتصادی جریان یابد. خوشبختانه در سال‌های اخیر بنیاد مسکن این دیدگاه را نیز در پیش گرفته که مسئولیت اجتماعی خود را به صورت جدی دنبال کند و در ازای ساخت مسکن در یک منطقه نسبت به راه اندازی فضاهای عمومی همانند پارک، زمین چمن و مواردی از این قبیل در مناطق دیگر اقدام کند . در حال حاضر به واسطه اقدامات بنیاد مسکن امیدی را در چهره مردم می بینیم زیرا تمام افرادی که فاقد مسکن بوده اند در حال حاضر نه تنها صاحب خانه هستند بلکه این خانه ها دارای سند است. در گذشته افراد در روستا ها به دلیل نداشتن سند خانه مسکونی، برای گرفتن وام یا استفاده از تسهیلات بانکی مشکلاتی را داشتند اما امروز این مشکل نیز برطرف شده .مجموع این خدمات امیدی را در دل مردم محروم ایجاد کرده و امید آفرینی و تبیین اقداماتی که منجر به این امر شده است یکی از موارد مورد تاکید مقام معظم رهبری است. به ویژه این که تمرکز بنیاد مسکن کمک به افرادی است که به شدت نیازمند هستند.
