علیرضا زمان‌پور مدیرعامل هلدینگ صبا انرژی (شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری) با تحصیلات عالی در رشته مهندسی مالی و کارنامه قبولی با نمرات درخشان در مسوولیت‌های مدیریتی مالی و سرمایه‌گذاری و عضویت در هیات علمی دانشگاه، یک مدیر تمام عیار آینده‌نگر است که البته نیک می‌داند گذشته چراغ راه آینده است و راه موفقیت در آینده، از زمان حال و امروز عبور می‌کند. بنابراین برای ساختن آینده‌ای روشن باید نیم‌نگاهی به تجربه‌ها و آزمون و خطاهای گذشته داشت، اما پی‌ریزی برای توفیقات فردا را از امروز باید آغاز کرد.
ایشان که از آذر ماه 1401 رهبری هلدینگ صبا انرژی در راس 19 شرکت بزرگ و مطرح وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری از جمله صبا فولاد خلیج فارس، پتروشیمی جم، پلی‌پروپیلن جم، پتروشیمی مسجد سلیمان، لوله‌سازی اهواز، فولاد اکسین، ایران یاسا و… را پذیرفته‌اند، با یک برنامه جامع و آینده‌نگر از یک سو می‌کوشد به کمک دولت‌ها بشتابد و با افزایش درآمد و سوددهی بنگاه‌های اقتصادی وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری، سهم این بنگاه‌ها را در تامین بودجه سنگین 240 هزار میلیارد تومانی حقوق بازنشستگان مکرم کشور به نفع دولت‌ها افزایش دهد و از جانب دیگر، بر کرامت و رفاه و امید به آینده این گروه شریف از هموطنان بیفزاید.
با این آینده‌نگری دکتر زمان‌پور از هم‌اکنون مدیران شرکت‌های تحت پوشش هلدینگ صبا و دیگر همکارانش را برای پیش بردن برنامه‌های توسعه‌ای هلدینگ بسیج کرده و می‌کوشد با تدابیری چون تخصصی کردن حوزه سرمایه‌گذاری‌ها، نظارت مستمر و جدی بر عملکرد شرکت‌ها، افزایش بهره‌وری خطوط تولید و بالا بردن کیفیت محصولات، بهینه‌سازی سبد سهام هلدینگ، اقدامات حقوقی، دانش‌بنیان کردن تولیدات هلدینگ، توجه جدی به پژوهش و توسعه با راه‌اندازی پارک فناوری و تغییرات مورد نیاز مدیریتی، به اهداف توسعه‌ای متوازن خود از جمله 2 برابر کردن درآمد شرکت‌های هلدینگ در کوتاه مدت دست یابد.
دکتر علیرضا زمان‌پور در برنامه سیمای تدبیر پایگاه خبری-تحلیلی مدیران نیوز به مناسبت هفته دولت، روش‌ها و اهداف برنامه‌های توسعه‌ای هلدینگ صبا انرژی را توضیح داده است که چکیده‌ای از این گفت‌وگوی مفصل پیش روی مخاطبان «مدیران نیوز» است.
به سوی افزایش درآمد و سرمایه‌گذاری
مهم‌ترین رسالت مدیران شرکت‌ها افزایش درآمد و سوددهی است که هلدینگ صبا انرژی هم با سرمایه‌گذاری در سهام‌های پرسود و زودبازده، خروج از سهام کم بازده و زیان‌ده، تخصصی کردن سرمایه‌گذاری‌ها و سرمایه‌گذاری در طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش این هداف را دنبال می‌کند.
هلدینگ صبا انرژی یکی از شرکت‌های چند رشته‌ای فعال در بازار سرمایه ایران است که از سال 1395 مدیریت 70 درصد از سرمایه‌گذاری‌هایش را در اختیار دارد.
سرمایه‌گذاری‌های هلدینگ به ترتیب صنایع پتروشیمی با 50 درصد بازدهی، فولاد با 25 درصد بازدهی، نفت و پالایش با 15 درصد بازدهی و سایر بخش‌ها با 10 درصد بازدهی را شامل می‌شود.
مدیریت کنونی هلدینگ اعتقاد دارد که برای افزایش بازدهی شرکت‌ها در سال‌های آتی، از امروز باید سرمایه‌گذاری‌های وسیعی در شرکت‌های تابع انجام شود و بدون این سرمایه‌گذاری‌ها درآمد صندوق بازنشستگی کشوری و تامین حقوق بازنشستگان ارجمند در آینده با چالش جدی مواجه خواهد شد.
با همین دیدگاه برنامه‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاری‌های جدید در شرکت‌های هلدینگ با محوریت تخصصی‌سازی و نگاه به صنایع سودآور طراحی شده است.
در همین 8 ماهی که از مدیرت تازه نفس هلدینگ می‌گذرد، 8 میلیارد دلار پروژه برای هلدینگ تعریف شده که عملیات اجرایی 2.5 میلیارد دلار آن در همین مدت کوتاه آغاز شده و اجرای 2 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید هم در هفته دولت جاری کلید زده می‌شود. البته برخی از این طرح‌ها، در سال‌های گذشته تعریف شده بوده‌اند اما به دلیل عدم تامین مالی پیشرفته نداشته‌اند.
برای تامین مالی این طرح‌ها هم روش‌های متنوعی پیش‌بینی شده است. برای نمونه یکی از طرح‌های سودآور به جا مانده از مدیریت‌های پیشین هلدینگ، تولید سالانه 600 هزار تن پروپیلن و 600 هزار تن پلی‌پروپیلن با ارزآوری 550 میلیون دلار در عسلویه با 1.2 میلیارد یورو سرمایه‌گذاری است که این سرمایه از خط اعتباری فاینانس کشور چین تامین خواهد شد و موافقت‌های لازم برای اولویت‌دار کردن این طرح از وزارت نفت اخذ شده و گرفتن موافقت‌های وزارت اقتصاد و بانک مرکزی هم در مراحل نهایی است.
طرح توسعه دیگر هلدینگ به احداث خط احیای دوم شرکت صبا فولاد با 212 میلیون دلار سرمایه‌گذاری اختصاص دارد که بخشی از این مبلغ با کاهش تقسیم سود و بخش دیگر از طریق عرضه اولیه سهام صبا فولاد در بازار سرمایه به میزان 4 هزار میلیارد تومان طی 2 ماه آینده تامین خواهد شد. همچنین عملیات اجرایی توسعه پترو پالایش پارس در مسجد سلیمان، در همین هفته دولت آغاز می‌شود که در فاز اول 2.2 میلیارد یورو در این پروژه سرمایه‌گذاری می‌شود و این میزان در فازهای بعدی به 4 میلیارد یورو خواهد رسید. اعتبار لازم برای این پروژه با پیگیری وزیر محترم تعاون و مدیرعامل ارجمند صندوق بازنشستگی کشوری از منابع صندوق توسعه ملی و در قالب مصوبات سفر رییس جمهور به استان خوزستان تامین خواهد شد.
دست‌آوردهای امیدبخش
مدیریت ارشد هلدینگ صبا انرژی برای افزایش درآمد و سود شرکت‌های تحت پوشش خود، برنامه‌هایی در دست اجرا دارد که برخی از این طرح‌ها حتی در کوتاه مدت به اهداف خود دست یافته است. برای نمونه کل سود شرکت صبا فولاد در سال گذشته 2.06 هزار میلیارد تومان بوده که این سود در 6 ماه نخست سال جاری به میزان 1.6 هزار میلیارد تومان ثبت شده و تا پایان سال به 3.5 هزار میلیارد تومان خواهد رسید. شرکت اکسین هم که در 12 ماه سال گذشته 2.7 هزار میلیارد تومان سود ثبت کرده بود در 4 ماه نخست سال جاری 1.6 هزار میلیارد تومان سود حاصل کرده که پیش‌بینی می‌شود این رقم تا پایان سال به بیش از 5 هزار میلیارد تومان برسد که در صورت تحقق، نسبت به سال گذشته 2 برابر خواهد بود.
ضرورت حمایت دولت از هلدینگ
یک ماموریت اصلی هلدینگ تامین منابع برای بازنشستگان معظم کشور است که بین هلدینگ‌های زیرمجموعه سازمان بازنشستگی کشوری، بار اصلی تامین منابع و کاستن از بار مالی دولت به عهده هلدینگ صبا انرژی است.
لازم به توضیح است که از 240 هزار میلیارد تومان حقوق پرداختی به بازنشستگان کشور، بخش مهمی از منابع دولت و بخش کمتری از سوی بنگاه‌های اقتصادی سازمان تامین می‌شود که سهم بنگاه‌های اقتصادی صندوق بازنشستگی باید به تدریج افزایش یابد تا تامین آن بر اثر شرایط احتمالی و پیش‌بینی‌نشده کاهش درآمدهای دولت به خطر نیفتد. البته برای افزایش درآمدهای شرکت‌های هلدینگ، با این استدلال که چون ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های صندوق، بسیار بیشتر از سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های دولتی است، دولت‌ها باید برای توسعه این بنگاه‌های اقتصادی توجه و مقررات ویژه داشته باشند تا با افزایش درآمد آن‌ها، از بار مالی خود دولت کاسته شود. در این خصوص البته رایزنی با وزرای محترم نفت و اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی به نتایج مطلوبی رسیده و امید می‌رود راه سرمایه‌گذاری‌های صندوق بالاخص در حوزه انرژی هموار گردد که در صورت تحقق این امر، پیش‌بینی می‌شود در 5 سال آینده، سهم شرکت‌های صندوق در تامین حقوق بازنشستگان معزز به 50 درصد برسد.
توسعه با مدل هلدینگ صبا انرژی
در هلدینگ صبا انرژی مدل مدیریتی از دستور محوری به سود محوری سوق داده شده است که در این مدل، شاخص و ملاک ارزیابی عملکرد مدیران براساس میزان سود یا زیان شرکت‌های تحت مدیریت آنهاست.
برای کنترل، نظارت، رصد و ارزیابی عملکرد مدیران و شرکت‌ها هم سامانه هوش تجاری در هلدینگ طراحی و راه‌اندازی شده است که به وسیله آن عملکرد تمام شرکت‌های زیرمجموعه شامل عملیات تولید، فروش، صادرات، سوددهی و دیگر شاخص‌های مالی و مدیریتی به صورت آنلاین رصد می‌شود. حتی سود و زیان شرکت‌ها که قاعدتا باید سالانه ارزیابی شود به صورت ماهانه بررسی می‌شود.
در این مدل توسعه همچنین مدیریت قائل به شخص نیست و بنگاه‌های اقتصادی باید نقشه راه بلند مدت داشته باشند و هر مدیری البته با ابتکار و خلاقیت خود آن نقشه راه بلند مدت را پیش ببرد. با این حال در برخی مجموعه‌ها چاره‌ای جز تغییر مدیران ناکارآمد نداشته‌ایم. مدیران برخی شرکت‌های تابعه هم چون توان هم‌آهنگی با مدیریت ارشد هلدینگ را نداشتند، خودشان کنار رفتند.
به طور خلاصه این که در هلدینگ صبا انرژی اساس سنجش مدیریت، سودآوری شرکت‌هاست و مدیرانی که به این هدف دست یابند حمایت و تقویت می‌شوند.
در مدل توسعه‌ای صبا انرژی تحقیق و توسعه و دانش بنیان کردن محصولات و تولیدات هلدینگ هم جایگاه ارزنده‌ای دارد که برای دسترسی به این هدف طرح راه‌اندازی پارک فناوری هلدینگ صبا انرژی با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری و شراکت و همراهی دانشگاه صنعتی شریف در دست اجرا است.
