گردشگری از جمله صنایع درآمدزاست که ایران به اندازه‌ی ظرفیت‌هایش در آن فعال نیست. چنان‌که مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ایرانگردی و جهانگردی معتقد است ایران از منظرهای مختلف گردشگری در رتبه‌های برتر دنیا قرار دارد و لازم است در این زمینه با اهتمام و توجه بیشتری فعالیت کرد. در این میان نقش صندوق بازنشستگی کشوری و شرکت سرمایه‌گذاری ایرانگردی و جهانگردی زیرمجموعه این صندوق، به عنوان متولی مجموعه هتل‌های جهانگردی در کشور بسیار مهم و اثرگذار است. برنامه سیمای تدبیر در پایگاه خبری تحلیلی مدیران نیوز به مناسبت هفته دولت در گفتگوی اختصاصی با مهدی ذوقی، ضمن تشریح برنامه‌های توسعه‌ای این شرکت، رویکردهای تازه‌ی مدیریتی در حوزه‌ی گردشگری صندوق بازنشستگی کشوری را تبیین می‌کند. چکیده‌ای از این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.
زنجیره‌ی خدمات گردشگری را پوشش می‌دهیم
مجموعه فعالیت‌های شرکت ما در حوزه ایرانگردی و جهانگردی با محوریت هتل‌داری است ولی بر مبنای سیاست‌های سازمان بازنشستگی کشوری در زمینه‌ی ارزان و آسان‌سازی سفر، حلقه‌ی دیگر مرتبط با گردشگری نظیر رستوران‌داری، کمپینگ و تورهای سیاحتی و… را نیز به فعالیت‌های مجموعه اضافه کرده‌ایم تا زنجیره‌ی خدمات گردشگری برای گردشگران ایرانی و خارجی فراهم شود. در این مسیر در مجموعه‌ی هتل‌های جهانگردی که تعداد آن‌ها در حال حاضر 51 هتل است برای 1000 نفر به شکل مستقیم و 4500 نفر به شکل مستقیم اشتغال‌زایی می‌کنیم.
راه‌اندازی رستوران‌های زنجیره‌ای را در دستور کار قرار داده‌ایم
بزرگترین زنجیره‌ی هتل‌داری در ایران به ما اختصاص دارد و در تمام استان‌هایی که ظرفیت گردشگری مناسبی دارند امکان ارائه‌ی خدمات اقامتی داریم. هتل‌های ما در 51 نقطه‌ی کشور پراکنده هستند و این هتل‌ها در بهترین نقاط تفرجی استان‌های مختلف واقع شده‌اند. برای تکمیل زنجیره‌ی خدمات گردشگری، در کنار هتل‌ها، طرح راه‌اندازی رستوران‌های زنجیره‌ای را در دستور کار قرار داده‌ایم و در عین حال در زمینه‌ی طراحی تورهای خلاقانه نیز ورود کرده‌ایم.
مولدسازی املاک از جمله برنامه‌های ماست
حدود 10 تا 12 پلاک شامل املاک و اراضی از دارایی‌های شرکت سرمایه‌گذاری ایرانگردی و جهانگردی در حال حاضر نامولد و راکد هستند که طرح تبدیل به احسن این پلاک‌ها را در دستور کار قرار داده‌ایم. این املاک و اراضی بر پایه‌ی سیاست دولت در زمینه‌ی مولدسازی و با تأکید و پیگیری مجدانه‌ی ریاست محترم صندوق بازنشستگی در مسیر مولدسازی قرار گرفته‌اند. برای مولدسازی این املاک جذب سرمایه‌گذار کرده‌ایم و بخش خصوصی را در روند مولدسازی دخیل کرده‌ایم تا با چابکی و کیفیت بالا بتوانیم به اهداف تعریف شده برسیم.
هلدینگ گردشگری راه‌اندازی شده است
در حال حاضر بر مبنای سیاست‌های ریاست محترم صندوق بازنشستگی، تمام ظرفیت‌های اقامتی و سیاحتی صندوق بازنشستگی، با محوریت شرکت سرمایه‌گذاری ایرانگردی و جهانگردی تحت عنوان هلدینگ گردشگری تجمیع شده است. این رویکرد بر این پایه مدنظر قرار گرفته که به اعتقاد اهل فن و بر مبنای مطالعات عملی برای بهره‌وری هر چه بهتر و بیشتر، ما نیازمند هم‌افزایی توان‌های جدا از هم بوده و هستیم.
برای جذب گردشگر از کشورهای همسایه بر گردشگری سلامت متمرکز شده‌ایم
ما در مطالعات و هدف‌گذاری‌هایمان به بازار کشورهای همسایه نیز توجه ویژه داریم. یکی از حوزه‌های عمده‌ی گردشگری، گردشگری سلامت است که کشورهای همسایه به آن اقبال فراوانی دارند. در حال حاضر از آن‌جا که رشد ما در محدوده‌ی ایرانگردی به حد قابل قبولی صورت گرفته و در این زمینه بی‌رقیب محسوب می‌شویم تمرکز خود را بر مقوله‌ی گردشگری سلامت و جذب گردشگر از کشورهای همسایه نظیر عراق، امارات و… گذاشته‌ایم. ما در مطالعاتی که در باب ظرفیت‌های جذب گردشگر از حوزه‌ی خلیج فارس داشتیم به این نتیجه رسیدیم که یکی از مزیت‌های عمده‌ی ما برای جذب گردشگر از این کشورها گردشگری سلامت است و از همین رو توانمان را در این حوزه گسترش دادیم. بر همین مبنا آب‌گرم محلات، هتل میگون و هتل شیراز را به عنوان اهداف اولیه برای طرح توسعه‌ی گردشگری سلامت مورد توجه قرار دادیم و با اقبال بالایی نیز مواجه شدیم.
ایران از منظر طبیعت رتبه‌ی پنجم جهان را داراست
به استناد آماری که سازمان جهانی گردشگری منتشر کرده است، ایران از لحاظ جنبه‌های باستانی و تاریخی رتبه‌ی دهم جهان و به لحاظ جنبه‌های طبیعی رتبه‌ی پنجم جهان را به خود اختصاص داده است. این امر نشان‌دهنده‌ی پتانسیل بالای ایران در این عرصه است. تک‌بعدی بودن شرکت‌های خدماتی گردشگری و عدم شکل‌دهی به زنجیره‌ی خدمات گردشگری یکی از عوامل اساسی عدم توفیق ما در مقوله‌ی بهره‌گیری از ظرفیت بالای ایران در حوزه‌ی گردشگری است. هم‌افزایی خدمات باعث کاهش هزینه‌ها و ارائه‌ی خدمات مطلوب‌تر می‌شود.
از مسیرهای مختلف جذب سرمایه می‌کنیم
شرکت ما از دو راه جذب سرمایه می‌کند. یکی سرمایه‌های داخل صندوق و یکی سرمایه‌های بیرونی از قبیل بانک‌ها و یا اشخاص حقیقی و حقوقی بیرون از مجموعه‌ی صندوق. به عنوان نمونه ما در طرح‌های توسعه‌ای نظیر بزرگترین مجموعه‌ی گردشگری شهر اصفهان که در حال حاضر در آستانه‌ی کلنگ‌زنی است و یا در طرح توسعه‌ی گردشگری در اراضی سرخرود، چابهار، جزیره‌ی سد درودزن و… آگهی جذب سرمایه‌گذار داده‌ایم و متقاضیان زیادی هم با توجه به شناختی که از توان ثروت‌آفرینی این حوزه دارند برای سرمایه‌گذاری به ما مراجعه کرده‌اند. معتقدیم که پیوند خوردن با بخش خصوصی می‌تواند چابکی طرح‌ها را افزایش دهد و راهگشا باشد. بر پایه‌ی همین الگو در شش ماه اخیر طرح‌های توسعه‌ی بسیاری را کلید زده‌ایم و پیش‌بینی می‌کنیم تا انتهای سال چهار یا پنج نقطه به امکانات گردشگری ما اضافه شوند. در حال حاضر برای توسعه‌ی خدماتمان از منابع مختلف و به ویژه بخش خصوصی نزدیک به 10 هزار میلیارد تومان جذب سرمایه داشته‌ایم. حتی سرمایه‌گذاران خارجی از جمله از کشور قطر برای سرمایه‌گذاری در مجموعه‌ی ما ابراز تمایل کرده‌اند.
ظرف سه ماه به اندازه‌ی سال پیش سود داشته‌ایم
در سه ماهه‌ی اول سال 1402 توانسته‌ایم سود مجموعه را تقریباً به اندازه‌ی سود مجموعه در تمامی سال 1401 برسانیم و برای فهم بهتر این توفیق باید به این موضوع اشاره کرد که سال 1401 سال پساکرونا بود و به اعتقاد اندیشمندان حوزه‌ی گردشگری در این سال انفجار گردشگری رخ داد. این امر با نگاه هم‌افزایی که در صندوق بازنشستگی وجود داشت به وجود آمد. شرکت ایرانگردی و جهانگردی دو سهام‌دار عمده دارد که یکی صندوق بازشستگی و دیگری وزارت رفاه است. با سیاست‌های وزیر محترم رفاه در زمینه‌ی تمرکز مدیریت این شرکت در صندوق بازنشستگی، این فرصت برای مدیریت صندوق پدید آمد که با تعیین معیارها و فیلترهای کارآمد از خبرگان و نخبگان صنعت گردشگری در شرکت بهره ببرد و با برنامه‌ریزی مدون و حمایت مالی و مدیریتی خوب، این موفقیت را رقم بزند.
در دوران کرونا از تنها مجموعه‌ی گردشگری بودیم که تعدیل نیرو نداشتیم
در دوران کرونا صنعت گردشگری ضربه‌ی بسیاری خورد. در آن دوران تنها مجموعه‌ای در کشور که تعدیل نیرو نداشت و توانست خود را سر پا نگه دارد و در شرایط پساکرونا توانست با قدرت قبل از کرونا به کار خود ادامه دهد مجموعه‌ی ایرانگردی و جهانگردی بود. دلیل این امر اولاً این بود این مجموعه نه به شکل مجزا که به شکل شبکه‌ای اداره می‌شود و دوماً این مجموعه همواره قیمت تمام شده را با مدیریت هزینه پائین نگه می‌دارد و در نهایت با توجه به این‌که هتل‌های ما اکثراً یک تا چهار ستاره هستند، قشر میانی جامعه را هدف گرفته‌اند. در این شرایط ما از منظر اقتصادی برای گستره‌ی وسیعی از بازار هدف جذابیت و مطلوبیت داریم و حتی در شرایط پیچیده و سختی نظیر دوران کرونا هم می‌توانیم از ضررهای بنیان‌افکن اجتناب کنیم. در شرایط فعلی نیز که به خاطر نرخ ارز سفرهای گردشگری خارجی به صرفه نیست، مجموعه هتل‌های ما از جمله مورد اقبال‌ترین مجموعه‌های گردشگری هستند چرا که هم مجموعه‌ی خدمات را به صورت یک جا ارائه می‌دهند، هم نسبت به دیگر هتل‌ها قیمت ارزان‌تری دارند و هم در همه‌جای ایران حضور دارند.
تخفیف و تقسیط نرخ‌ها راهکاری برای تحقق سیاست سفر آسان
نرخ و تعرفه‌های هتل‌ها توسط نهاد قیمت‌گذار به صورت یک‌پارچه تعیین می‌شود اما صندوق بازنشستگی برای تحقق برنامه‌ی سفر ارزان ریاست محترم جمهوری در تمام نرخ‌هایش تخفیف‌هایی را لحاظ کرده است. علاوه بر تخفیف، ما طرح تقسیط هزینه‌ی سفر را هم مدنظر قرار داده‌ایم تا پائین‌ترین اقشار از لحاظ تمکن مالی نیز امکان بهره‌گیری از خدماتمان را داشته باشند. در زمینه به بازنشستگان گرامی که سهام‌داران اصلی شرکت ما هستند توجه ویژه‌تری نیز داریم و برای این قشر عزیز تخفیف‌هایی ویژه‌ای قائل شده‌ایم.
