به اعتقاد هادی اویارحسین مدیرعامل بیمه پارسیان، صنعت بیمه نه برآمده از نیازهای داخلی که به شکل دستوری و از بالا به ایران ورود پیدا کرده است و دلیل اصلی عدم رواج فرهنگ بیمه‌ای در ایران را باید در این مسئله جست‌وجو کرد. اویارحسین با سال‌ها سابقه فعالیت در صنعت بیمه یکی از مدیران مجرب و مطمئن صنعت بیمه محسوب می‌شود که در بیمه پارسیان کارنامه موثری از خود به جا گذاشته است. در این گفت‌وگو او به وضعیت کلی صنعت بیمه و نیز جایگاه بیمه پارسیان در ساختار بیمه کشور می‌پردازد.
رشته‌های بیمه‌ای باید بومی‌سازی شوند
به گمان من صنعت بیمه در کشور ما هنوز نوجوان است. صنعت بیمه یک صنعت برون‌زاست. به این معنا که از خارج از کشور به ایران آمده است و از سوی دیگر در کشورهای سنت‌گذار در صنعت بیمه تنوع بیمه‌ای با توجه به ضرورت‌هایی که در جامعه به وجود می‌آمد شکل گرفته است. به عنوان نمونه در انگلستان یک آتش‌سوزی بزرگ باعث شکل گرفتن بیمه‌های آتش‌سوزی شد. در ایران انواع بیمه نه بر مبنای ضرورت‌های داخلی بلکه به شکل دستوری و از بالا وارد عرصه شده‌اند و به همین دلیل نیاز به آنها به طور ملموس و جدی برای آحاد مردم شناخته شده نیست. از اساس اولین رشته بیمه‌ای بیمه باربری بود که صاحبان کالا و کشتی‌ها برای مواجهه بهتر با خطراتی که سفرهای دریایی به همراه داشت حدود هفتصد یا هشتصد سال قبل به آن توجه جدی نشان دادند. ما در بعد فرهنگی بیمه و بعد خدمت‌رسانی مناسب در صنعت بیمه که ابعاد ضروری برای شناخته شدن صنعت بیمه در سطح کشور است نیازمند فعالیت جدی‌تر هستیم. هنوز تعداد زیادی از رشته‌های بیمه‌ای در کشور ما کمتر شناخته شده هستند و لازم است این رشته‌ها در کشور ما به طور کامل بومی‌سازی بشوند و مورد معرفی قرار بگیرند تا رسوخ کامل فرهنگی برای صنعت بیمه در کشور شکل بگیرد و در نتیجه ضریب نفوذ بیمه افزایش بیابد.
قوانین و مقررات بیمه‌ای باید روزآمد شوند
ما به مقوله روزآوری قوانین و مقررات مربوط به صنعت بیمه نیاز جدی داریم. اگر قوانین و مقررات به روز نشوند خدماتی که شرکت‌های بیمه‌ای به مردم ارایه می‌دهند نمی‌تواند به روز باشد و رضایت آنها را به طور کامل و کافی جلب کند و در این شرایط این پرسش برای عموم مردم و شرکت‌های بزرگ پیش می‌آید که چرا شرکت‌های بیمه‌گر نمی‌توانند نیازهای من را به طور کامل و مناسب پوشش بدهند. به عنوان نمونه ما در بخش بیمه‌های زندگی باید به تنوع و تفاوت نگرش‌های مردم به این بیمه‌ها و نیازهایی که آنها می‌خواهند با خرید این بیمه‌نامه‌ها آن را پوشش بدهند توجه کنیم و بر مبنای آن برنامه‌های منعطفی داشته باشیم. در حال حاضر تصور عامه این است که بیمه و به طور ویژه بیمه زندگی نوعی کالای لوکس است. در صورتی که این کالا بسیار ضروری است. در کشورهایی که تورم کنترل‌شده و باثباتی دارند بیمه‌های زندگی تلاش می‌کنند بالاتر از سطح تورم خدمات ارایه بدهند. ما با توجه به مقررات و آیین‌نامه‌ها در حال حاضر که تورم کشور متلاطم است نمی‌توانیم انعطاف لازم برای خدمت‌رسانی به شکلی که انگیزه مناسب در مخاطب هدف این بیمه‌ها برای خرید بیمه عمر وجود داشته باشد را داشته باشیم.
نظارت کامل و کافی نیازمند ارزیابی و رتبه‌بندی شرکت‌های بیمه‌ای است
در سنوات گذشته نظارت بیمه مرکزی بر شرکت‌های بیمه به صورت نظارت تعرفه‌ای بود. در حال حاضر این نظارت به نظارت مالی تبدیل شده است. لازم است که نظارت مالی فراگیر باشد و سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای لازم برای این نظارت به خوبی فراهم باشد. ما در حال حاضر سخت‌افزار لازم برای نظارت را به اندازه کافی داریم ولی در زمینه‌ی نرم‌افزارهای لازم برای نظارت دچار نقصان هستیم. تا زمانی که ما ارزیابی دقیق از شرکت‌های بیمه و رتبه‌بندی آنها بر مبنای این ارزیابی را نداشته باشیم نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم نظارت دقیقی بر این شرکت‌ها صورت بگیرد. ضعف‌های نرم‌افزاری از این دست باعث می‌شود ما در بعد نظارتی دچار عقب‌ماندگی شویم و مقوله روزآوری نظارت در این شرایط به یکی از نیازهای اساسی ما تبدیل می‌شود. سرعت به‌روزرسانی قوانین و مقررات در نهادهای بالادستی اگر چه کند نیست ولی به اندازه مورد انتظار نیز نیست ما با ایده‌آل در این حوزه‌ها فاصله داریم.
میزان تصدی‌گری بیمه مرکزی کاهش یافته است
در قوانین بالادستی و برنامه‌های توسعه این مهم که بیمه مرکزی باید از وضعیت تصدی‌گری در صنعت بیمه خارج شود و نقش نظارتی آن به طور ویژه‌تر و بیشتر تقویت شود مورد توجه قرار گرفته است و میزان تصدی‌گری این نهاد از حدود پنجاه درصد به حدود ده تا دوازده درصد کاسته شده است. خود بیمه مرکزی به خوبی به این موضوع توجه دارد که باید از تصدی‌گری خود بکاهد و توان خود را به سمت نظارت ببرد ولی این موضوع زمان‌بر است و تا رسیدن به نقطه ایده‌آل اندکی فاصله داریم. نظارت کامل و کافی بر صنعت بیمه ضرورتی حیاتی برای این صنعت است و مشکلی که در سال‌های گذشته با آن دست به گریبان شدیم و برخی شرکت‌های بیمه‌ای را به مرز ورشکستگی رساند به دلیل ضعف در ساختارهای نظارتی بود. ما از زمانی که سندیکای بیمه‌گران را شکل دادیم نیز همواره به دنبال این هستیم که در کنار دوستان در بیمه مرکزی فضا را برای گسترش بعد نظارتی بیمه مرکزی فراهم سازیم.
عنصر اطمینان‌بخش صنعت بیمه نیروی انسانی کارآمد و امین است
آنچه که به صنعت بیمه اعتبار می‌بخشد نیروی انسانی کارآمد، امین و اطمینان‌بخش است. این امری است که به طور ویژه به آن اعتقاد دارم و به همه همکارانم هم توصیه می‌کنم به گونه‌ای عمل کنند که پل ارتباطی افراد با بیمه شوند و هر کس که نیاز بیمه‌ای داشت در اولین گام به نظرش برسد اگر با فلان‌کس تماس بگیرد و از او یاری بخواهد ضرر نخواهد کرد. در چنین شرایطی ثبات نیروی انسانی و ثبات مدیریت برای یک شرکت بیمه‌ای ضرورتی بسیار حیاتی است. با رفتن یک مدیر از مجموعه ممکن است اطمینان درباره آن مجموعه با چالش مواجه شود. حضور یک مدیر که توانایی، تجربه، اطمینان‌بخشی و ایجاد اعتماد متقابل را داشته باشد تا بتواند ذی‌نفعان را با یک تلفن با خود همراه کند، در مقوله توزیع ریسک در شرکت‌های بیمه‌ای و ایجاد پوشش اتکایی نقش کلیدی دارد.
خود را با شرایط تحریمی سازگار کرده‌ایم
در شرایط تحریمی ما در زمینه انتقال ریسک به خارج از کشور و ایجاد ارتباط اتکایی با شرکت‌های بیمه‌ای خارجی دست بسته‌ای داریم ولی دست ما کاملاً بسته نیست. فرصت‌هایی برای ارتباط وجود دارد که باید از آن به خوبی بهره برد. اما با تمهید ایجاد صندوق ویژه تحریم و ورود بیمه مرکزی و بیمه‌های اتکایی دیگر به مقوله توزیع ریسک ما توانسته‌ایم خودمان را با شرایط تحریم هماهنگ کنیم. من در شرایط پیش از تحریم، نیمه تحریم و تحریم تجربه فعالیت بیمه‌ای داشته‌ام و می‌توانم بگویم یک مدیر موفق باید برای سازگار کردن خود با هر سه این وضعیت‌ها برنامه داشته باشد.
بیمه پارسیان مرجع تخصصی بیمه‌نامه‌های فنی است
بیمه پارسیان به عنوان یک شرکت بیمه خصوصی در بین شرکت‌های بیمه‌ای به عنوان مرجع بیمه‌نامه‌های فنی و تعیین نرخ و شرایط در بیمه حوزه‌های نفت و انرژی شناخته می‌شود. قبل از ورود من به شرکت بیمه پارسیان با توجه به رابطه مالکیتی میان این بیمه و یکی از شرکت‌های بزرگ خودروسازی روال بر این بود که خودروها پیش از ورود به بازار توسط بیمه پارسیان بیمه شوند. پس از ورود من به شرکت این روند اصلاح شد و در حال حاضر به این شکل نیست که هر خودرویی که از شرکت خودروسازی خارج می‌شود بیمه پارسیان داشته باشد. در حال حاضر ما تمرکز و توان خود را صرف رشد بیمه پارسیان در بخش‌های متنوع بیمه‌ای کرده‌ایم.
در پی تکمیل زنجیره بیمه پارسیان هستیم
در زمینه بیمه‌های اتکایی شرکت بیمه پارسیان مبتکر بوده و شرکت بیمه اتکایی آوا پارس را راه‌اندازی کرده است. این شرکت یکی از حلقه‌های زنجیره خدمات بیمه‌ای پارسیان محسوب می‌شود. حلقه دیگر این زنجیره خدمات جانبی است که شرکت‌های بیمه به آنها نیازمند هستند. از جمله این خدمات بازدید اولیه و بازدید برای اعطای خسارت است که در زنجیره خدمات بیمه‌ای پارسیان شرکت تارا پارس مسئولیت انجام این خدمات را برعهده گرفته است. یکی دیگر از الزامات زنجیره خدمات بیمه‌ای سرمایه‌گذاری برای ایجاد درآمد است. زمینه سرمایه‌گذاری برای یک شرکت بیمه‌ای وصول به موقع حق بیمه است و با توجه به این‌که سرمایه‌گذاری بر مبنای درآمد حاصل از وصول به موقع حق بیمه به صورت روزانه صورت می‌گیرد ما شرکتی به نام آتیه پارسیس را با تمرکز بر مقوله سرمایه‌گذاری از محل درآمدهای بیمه پارسیان شکل داده‌ایم. ایده‌آلی که من به دنبال آن هستم این است که شرکت بیمه پارسیان تنها بحث تخصصی بیمه را انجام دهد و دیگر وظایف مرتبط با زنجیره بیمه در شرکت‌های اقماری صورت بگیرد. این الگویی است که در بسیاری از شرکت‌های بیمه‌ای بزرگ در سطح جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از شرکت‌های پیشرو در زمینه فناوری اطلاعات هستیم
در مبحث استفاده از خدمات فناورانه شرکت بیمه پارسیان یکی از شرکت‌های بیمه‌ای پیشرو محسوب می‌شود. ما چندین محصول نوآورانه و مبتنی بر فن‌آوری اطلاعات به بازار عرضه کرده‌ایم. به عنوان نمونه در مبحث سیستم انتقال اطلاعات بیمه‌شدگان در بخش درمان ما روند را مکانیزه کرده‌ایم و بیمه شده می‌تواند با بارگذاری اطلاعات در سامانه بدون مراجعه حضوری روند دریافت خسارت را پیش ببرد. در مبحث تعیین مقصر حادثه در بستر آی. تی. نیز ما توانسته‌ایم گام‌های بلندی برداریم. روند کار به این صورت است که پس از ثبت حادثه در سامانه، از حادثه و محل برخورد فیلم گرفته می‌شود و بر مبنای معیارها، داوری صورت می‌گیرد و مقصر تعیین می‌شود و اگر طرفین این داوری را بپذیرند، در مورد بیمه شدگان بیمه پارسیان در همان لحظه برآورد خسارت نیز صورت می‌گیرد و در صورت توافق، پس از دریافت امضای دیجیتالی، خسارت بلافاصله پرداخت می‌شود. این روند در حال حاضر در مورد بیمه بدنه خودرو در حال انجام است و پس از مدتی با آشنا شدن بیمه‌گذاران با روند کار در مورد دیگر بیمه‌ها نیز اجرایی می‌شود. علاوه بر این ما در زمینه ارتباط با مشتریان نیز فعالیت‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات متنوعی را در دستور کار قرار داده‌ایم ولی این روند هنوز نو است و لازم است که مستمراً در این زمینه فعالیت کنیم تا کیفیت و تنوع خدماتمان بر بستر آی. تی. را افزایش دهیم.
نگاه به شرکت‌های بیمه‌ای در بورس باید بلندمدت باشد
شرکت بیمه پارسیان از سال 1388 وارد بورس شده و در حال حاضر در تابلوی اول بورس مشغول به فعالیت است. با توجه به پانزده درصد سهام شناوری که شرکت بیمه پارسیان دارد این شرکت یکی از شرکت‌های خوب بیمه‌ای در بورس محسوب می‌شود. نگاه به شرکت‌های بیمه‌ای در بورس بهتر است که نگاه بلندمدت باشد. شرکت بیمه‌ای ذخایر و اندوخته‌هایی دارد که به صورت لحظه‌ای قابل رویت نیستند ولی این ذخایر پشتوانه شرکت محسوب می‌شوند و خود را در بلندمدت در ارزش بازار شرکت متجلی می‌کنند. ارزش شرکت ما در بورس در سال گذشته بالای صد در صد رشد داشته است.
خوب شدن حال صنعت بیمه در گرو حاکمیت شرکتی است
اگر در صنعت بیمه اعتقاد به حاکمیت شرکتی رواج پیدا کند حال صنعت بیمه خوب خواهد شد. در این زمینه قانون‌های مناسب و کافی وجود دارد ولی لازم است که در این زمینه عزم کافی و مناسب برای اجرای قانون وجود داشته باشد.
