حسینعلی حاجی دلیگانی عضو کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی انتخاب دکتر محمدرضا عارف به سمت معاون اولی رئیس جمهور پزشکیان را انتخابی نامناسب و ضعیف میداند و هشدار میدهد که انتخاب وزرای کابینه چهاردهم نیز اگر به همین منوال ضعیف باشد، رئیس جمهور در گرفتن رأی اعتماد برای کابینهاش از مجلس شورای اسلامی با مشکل جدی مواجه خواهد شد. وی در گفتوگو با رادیو صدای تدبیر پایگاه خبری تحلیلی مدیران نیوز با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر در اولویت بودن حل معضلات اقتصادی و نقش پررنگ معاون اول رئیس جمهور در هدایت تیم اقتصادی دولتها، اظهار امیدواری میکند که رئیس جمهور هیأت دولت خود را با حضور قویترین و کارآمدترین افراد تشکیل دهد.حاجی دلیگانی در ۴ دوره اخیر مجلس شورای اسلامی نمایندگی مردم شاهین شهر، میمه و برخوار را عهدهدار بوده است.
اهم نکاتی که در مراسم تنفیذ ریاستجمهوری دولت چهاردهم مطرح شد در ارتباط با دخالت مردم در امور کشور بود. مقام معظم رهبری در این رابطه فرمودند:”انقلاب اسلامی، دخالت در امور کشور را به مردم هدیه کرده است”. ایشان همچنین به دولت گوشزد و تاکید میکنند که دولت باید برای مردم، در میان مردم و با مردم از ظرفیت مردمی استفاده کند. از دیدگاه رهبری، مسائل داخلی نباید متوقف بر موضوع خارجی شود و برخورد کشور در مواجهه با مسائل جهانی باید فعال و اثرگذار باشد.
* اکنون چه نکاتی در میان سخنان مقام معظم رهبری از دیدگاه جنابعالی، قابل تامل است؟
نکته قابل توجه در فرمایشات ایشان، اولویت اول کشور یعنی مسائل اقتصادی و معیشتی مردم است. رهبری بر این باورند که با وجود حساسیت و ضرورت مباحث فرهنگی و اجتماعی، موضوع معیشت و اقتصاد از اولویت نخست برخوردار است. افزون بر این موارد، توجه به خواست مردم از اساسیترین نکاتی است که ایشان متذکر میشوند. دولت چهاردهم نیز بایستی در راستای تحقق فرمایشات حضرت آقا، نگاه ویژهای به بُعد اقتصادی جامعه داشته باشد و کار را با قدرت هر چه بیشتر شروع کند.
*آیا در حال حاضر زیرساخت و ظرفیت مشارکت مردمی در تمامی امور وجود دارد؟
خوشبختانه در قانون اساسی این ظرفیت وجود دارد، البته اگر قوانین نیازمند اصلاح باشند و یا ضرورتی در قانونگذاری مجدد را شاهد باشیم، دولت با همکاری بدنه کارشناسی میتواند لوایح را به مجلس ارائه کند و مجلس نیز با اولویت قرار دادن لوایح دولت، آمادگی اقدامات عاجل را دارد.
یکی از موارد مهمی که در این دولت باید نسبت به ظرفیتسازی آن اقدام شود، بحث سرمایههای سرگردان مردم است. در واقع گاهی مردم برای سرمایهگذاری نمیدانند به چه کسی اعتماد کنند و بعضاً در این خصوص با معضل از دست دادن سرمایه مواجه هستند. همانطور که مستحضر هستید برخی شرکتها از طریق تبلیغات و اعتمادسازی، سرمایههای خرد مردم را به یغما میبرند. دولت بایستی سازوکار هدایت این سرمایهها را پیشبینی کرده و موارد نیازمند ظرفیتسازی را اعلام کند.
*آیا قبول دارید بکارگیری ظرفیت مشارکت مردمی در اقتصاد ایران، دچار ضعف است؟ هرچند اقداماتی از قبیل تصویب لایحه مالیات بر سوداگری در مجلس صورت گرفته است اما هنوز قانونی در جهت استفاده از ظرفیتهای اقتصادی مردمی وجود ندارد.
بله بیتردید کاستیهایی را در این قضیه شاهد هستیم. کارشناسان دولت بایستی این موضوع را مورد بررسی قرار دهند و با توجه به جهتگیری دولت، لوایحی را در این راستا تهیه کرده و به مجلس تحویل دهند.
*آیا مجلس آمادگی دارد ظرفیت مردمی را با تصویب قوانین به میدان بیاورد؟
بله، نسبت به آمادگی مجلس، شک و شبههای وجود ندارد. همانطور که مقام معظم رهبری طبق سنت هر ساله به نامگذاری سالها با توجه به مواضع اقتصادی و مشارکت مردمی مبادرت میکنند، ما نیز بایستی در جهت عملی شدن این هدف، تمام توجه و همت خود را بکار بگیریم.
*در حال حاضر، سختترین تصمیم اتخاذی رئیسجمهور منتخب چیست؟
به اعتقاد بنده، تصمیم سخت بایستی جامع و مانع باشد و دربرگیرنده پیشبینی آثار مترتب بر زندگی اقشار مختلف مردم؛ به این معنا چنین تصمیمی نباید در گذر زمان دچار استحاله و دگرگونی شود. تصمیمات بایستی بر اساس واقعیتهایی اتفاق بیفتد که نمود آثار آن بر زندگی همه مردم ایران قابل مشاهده باشد، خصوصاً زندگی اقشار آسیبپذیر.
توزیع عادلانه ثروتهای ملی و مباحث مربوط به یارانه پنهان از جمله تصمیمات سخت و اساسی دولت جدید هستند. لازمه تصمیمات سخت، شجاعت و کارآمدی تیم اقتصادی دولت است، البته بایستی همراه با تعامل و استفاده از ظرفیتهای مردمی در اقتصاد باشد.
*شاید تصمیمات آتی دولت جدید به نوعی جراحی اقتصادی محسوب شود. با توجه به اینکه وجه غالب مجلس، متشکل از نمایندگان اصولگرا و البته جبهه پایداری است، آیا عدم همراهی کابینه و یا تیم اقتصادی دولت چهاردهم از سوی مجلس را محتمل میدانید؟ آقای دکتر پزشکیان در نشست شورای عالی استانها اعلام کردند که فهرست کابینه را پس از هماهنگی با مقام معظم رهبری به مجلس ارائه خواهند کرد. آیا هماهنگی رئیسجمهور با مقام رهبری به معنای رای دادن مجلس به کابینه دولت است؟
افرادی که معرفی میشوند باید دارای همان خصوصیات و ویژگیهایی باشند که حضرت آقا در نشست هفته گذشته مجلس به آنها اشاره کردند. خصوصیاتی اعم از ایمان، تشرّع، اشتهار به صداقت و پاکدستی، نداشتن سابقهسوء، برخورداری از نگرش ملی و انقلابی، غرق نشدن در مسائل سیاسی و جناحی، امیدوار به آینده، کارآمدی و غیره، بنابراین ملاک مجلس نیز همان معیارهایی خواهد بود که مورد توجه رهبری است.
*حساسیتهای مجلس شامل چه مواردی میشود؟
یکی از مهمترین حساسیتهای مجلس، بحث کارآمدی است. تمام افرادی که به عنوان وزرای کابینه انتخاب میشوند و به خصوص فردی که قرار است به تیم اقتصادی ورود پیدا کند، بایستی کارآمدیهای لازم را داشته باشد.
*با توجه به شناختی که از جهت فکری نسبت به آقای پزشکیان دارید، آیا فکر میکنید افراد منتخب دولت، قابلیتهای دولت قبل را خواهند داشت یا خیر؟ حدس میزنید افراد پیشنهادی کابینه، کارآمد خواهند بود؟
بنده ابداً به مباحث فکری، سلیقهای و سیاسی افراد ورود نمیکنم اما با توجه به معرفی آقای عارف به عنوان معاون اول ریاستجمهوری، احتمال میدهم افراد منتخب آقای پزشکیان، امتیاز و توان بالایی در خصوص بار سنگین اقتصادی نداشته باشند. در واقع آقای دکتر پزشکیان اگر با این طلیعه و دست فرمان، باقی وزرا و تیم اقتصادی را معرفی کنند، شاهد نتایج روشنی از سوی مجلس نخواهند بود.
*با توجه به معرفی آقای عارف و حضور اصولگرایان تندرو در مجلس، رای اعتماد به کابینه دولت، محقق میشود؟
افراد کابینه را نمیتوان با این ملاک مورد قیاس قرار داد اما بیتردید اگر شخص آقای عارف به عنوان وزیر معرفی میشد، رای اعتماد مجلس را دریافت نمیکرد.
بنده به مدت چهار سال با آقای عارف همکار بودهام و ایشان را میشناسم، با این وجود در مورد مباحث مدیریتی، نگران قضیه کارآمدی هستم. به باور بنده آقای پزشکیان بایستی افراد متخصص، توانمند و متعهد را در امور تخصصی وزارتخانهها معرفی کنند.
*یکی از موارد مطروحه در مراسم تنفیذ ریاستجمهوری این بود که نباید در مباحث سیاسی و جناحی غرق شد. آیا انتخاب آقای عارف به عنوان معاون اول و در ادامه معرفی اعضای پیشنهادی کابینه، با دید سیاسی و جناحی صورت میگیرد یا نگاه کارشناسانه؟
صراحت لهجه و آزادگی در رفتار و گفتار آقای دکتر پزشکیان از دید فردی مثل بنده که سالها با ایشان همکار بودهام، پوشیده نیست؛ بر همین اساس انتظار داریم توانمندترین و در واقع قویترین افراد را برای وزارتخانهها انتخاب و معرفی کنند. ما نیز در مجلس ابداً جهتگیری سیاسی افراد را مد نظر قرار نخواهیم داد.
بعید میدانم که افراد متخصص و پایبند به مبانی انقلاب، دعوت آقای پزشکیان به همکاری را اجابت نکنند. گذشته از مباحث اولیه مثل اعتقاد به جمهوری اسلامی و قانون اساسی، هر فردی با هر سلیقهای مورد احترام ما است.
*مردمی که به پزشکیان رای دادهاند، تصمیم و انتخاب ایشان در معرفی کابینه را ارجح میدانند. با توجه به اینکه مجلس کنونی با حداقل مشارکت مردمی شکل گرفته است، آیا مجلس میتواند اعضای کابینه و یا معاون اول را زیر سوال ببرد؟
نوع طرح سوال، مشکل دارد. اگر امور اقتصادی همانند دولت سیزدهم توسط معاون اول ریاستجمهور دنبال شود، وضعیت به شکل دیگری خواهد بود، به این معنا فردی که در جایگاه معاون اول ریاستجمهور قرار میگیرد بایستی توانمندی اداره امور را داشته باشد. در صورتیکه آقای پزشکیان، فرد دیگری را در رأس امور تیم اقتصاد قرار دهند، قضیه فرق میکند.
به هر حال در تمام سالهای پس از انقلاب با فراز و نشیبهای بسیاری در انتخابات مجلس و یا ریاستجمهوری مواجه بودهایم. گاهی مشارکت مردمی بالا و گاه بالعکس با کاهش مشارکت مردمی مواجه شدهایم. قانون اساسی به عنوان یک میثاق ملی وجود دارد و بر همین اساس تمامی امور، تدبیر و پیشبینی میشود و گشایش فضای مشارکت مردمی نیز ایجاد خواهد شد.
*قاعدتاً افراد منتخب در قامت وزارت باید انقلابی و معتقد به نظام باشند چرا که قرار است مسئولیتهای پیچیده و سنگین را بر عهده بگیرند و میداندار باشند. غیر از نکاتی که در مورد انتخاب وزرا به آن اشاره کردید، اگر بگوییم مجلس نگاه سیاسی و جناحی ندارد و توانایی و کارآمدی را در نظر میگیرد، چه معیار دیگری میتواند در انتخاب افراد کابینه تاثیرگذار باشد؟
یکی دیگر از مهمترین معیارهای مد نظر مجلس، روحیه جهادی است؛ به این معنا یک وزیر بایستی قادر باشد تمام وقت خود را به صورت تمام و کمال، صرف خدمت به مردم کند.
*آیا تعاریف قانونی در این زمینه وجود دارد؟
شاید روحیه جهادی فاقد تعریف قانونی باشد اما بیتردید تاثیر مستقیم در موفقیت فرد ایجاد میکند و مردم هم پس از مدتی متوجه این قضیه خواهند شد.
*با توجه به اینکه آقای احمدینژاد، ۲۱ ساعت از شبانهروز را صرف انجام وظیفه میکردند، با این وجود دولت را با رشد اقتصادی منفی ۶.۷ درصدی تحویل دادند. شهید رئیسی و وزرای ایشان نیز بسیار فعال و کارا بودند اما وضعیت اقتصادی نابهنجار بهطور مداوم افزایش نرخ دلار و کالاهای اساسی را رقم زد. با این تفاسیر آیا باز هم معتقد به روحیه جهادی هستید؟
این مساله ارتباطی با روحیه جهادی افراد ندارد. منظور بنده این است که پس از تصمیمگیری صحیح و برنامهریزی، روحیه جهادی میتواند به اقبال تصمیمات کمک کند. در واقع روحیه جهادی به تنهایی منجر به اتفاقات خوشایند نمیشود.